για την Κίττυ Αρσένη

Η Κίττυ Αρσένη σκηνοθέτησε τις παραστάσεις της θεατρικής ομάδας του Παντείου Πανεπιστημίου για μια δεκαετία. Αυτή είναι μια δραστηριότητα μάλλον ασήμαντη, αν τη συγκρίνει κανείς με μια ζωή τόσο συναρπαστική και, με μία έννοια, κυριολεκτικά ηρωική. Από μια άλλη άποψη όμως είναι πολύ σημαντική, γιατί εμάς που έτυχε να βρεθούμε σε αυτή την ερασιτεχνική θεατρική ομάδα, μας άλλαξε τη ζωή. Η αλήθεια είναι ότι ίσως ακριβώς επειδή ο θίασος αυτός ήταν ερασιτεχνικός, γνωρίσαμε εκεί μια άσπιλη καλλιτεχνική εμπειρία, γνωρίσαμε ανόθευτη τη χαρά του θεάτρου, γι’ αυτό και το χαρήκαμε τόσο. Δεν πρόκειται όμως μόνο για το ότι συναναστραφήκαμε εκεί θρύλους της θεατρικής μας ζωής, σαν την Όλγα Τουρνάκη, για το ότι κάποιοι έγιναν ηθοποιοί και κάποιοι εξακολουθούμε να παίζουμε μαζί θέατρο από τότε, μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια. Κάθε αληθινή διδασκαλία ξεπερνά την αφορμή της. Στη δική μας περίπτωση αυτή η αλλαγή συνέβαινε καθώς αντιλαμβανόμασταν σιγά σιγά το ανθρώπινο πρότυπο που ενσάρκωνε η Κίττυ Αρσένη. Διαβάζαμε το Μπουμπουλίνας 18, τη μαρτυρία της για τα βασανιστήρια που υπέστη επί χούντας, και θαμπωνόμασταν από το πόσα είχε περάσει αυτός ο τόσο εύθυμος άνθρωπος, χωρίς ποτέ να κομπάσει, χωρίς ποτέ να τα καπηλευτεί. Οι φορές που μιλούσε γι’  αυτά ήταν μετρημένες, με αφορμή κάποια επετειακή εκπομπή που κουβεντιάζαμε στην ταβέρνα μετά την πρόβα.

Η πρώτη ηρωική πράξη της Κίττυς είναι πασίγνωστη γιατί έγινε κατάθεση στο Συμβούλιο της Ευρώπης και μετά ένα συγκλονιστικό βιβλίο. Η δεύτερη ηρωική πράξη της, που η εποχή απαιτεί τώρα να την εκτιμήσουμε κι αυτή βαθιά και σοβαρά, ήταν το ανυποχώρητο πείσμα με το οποίο επέλεξε να μη χρησιμοποιήσει ποτέ το παρελθόν της και τον κύκλο της για να ωφεληθεί. Το γεγονός αυτό το τόνισαν όσοι μίλησαν, ιδιωτικά και δημόσια, για την Κίττυ μετά τον θάνατό της. Να προσθέσω μόνο ότι στην περίπτωσή της, όλα όσα αγωνίζεται να κατακτήσει ο μέσος Έλληνας, εκείνη τα αρνήθηκε ενώ βρίσκονταν μπροστά στα πόδια της. Όταν αγωνιζόταν να στήσει όρθια τη θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου και συναντούσε δυσκολίες, μας έλεγε «παιδιά παραπονεθείτε», έχοντας αδερφό τον υπουργό παιδείας. Αυτό ήταν ένα μάθημα ανυπολόγιστης ηθικής αξίας για μας.

Η πολιτική κηδεία, που επέλεξε, σημαίνει αντιμετώπιση του θανάτου αντιμεταφυσική, λοιπόν η Κίττυ δεν «μας βλέπει από ψηλά», δεν «ξεκινάει για το μεγάλο ταξίδι» - τίποτα από όλα αυτά. Μένουμε μόνο εμείς, με το βάρος να σταθούμε αντάξιοι αυτών που θαυμάσαμε σε εκείνη όσο ζούσε. Κρατώ από όσα γνωρίσαμε δίπλα της δύο στοιχεία: ότι, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές, δεν φοβήθηκε και δεν σταμάτησε να χαμογελάει και να δημιουργεί. Στην περίπτωσή της το «ων ουκ ην άξιος ο κόσμος» αληθεύει πικρά. Μαζί με τον όρκο να μην ξεχάσουμε όσα σήμαινε η Κίττυ Αρσένη στη ζωή μας, κρατώ και την επιθυμία αυτός ο κόσμος να μην είναι πάντα τόσο αφιλόξενος για τέτοιους ανθρώπους.

Εκφωνήθηκε στην κηδεία της Κίττυς Αρσένη και δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 3 Οκτωβρίου 2013.